Business modellen staan de laatste jaren, terecht, meer in de belangstelling. Een goed business model zorgt ervoor dat je als organisatie onderscheidend en concurrerend bent. Maar ook business modellen hebben een uiterste houdbaarheidsdatum. Kijk bijvoorbeeld naar de muziekindustrie of de melkveehouderij in Nederland. Er komt een moment dat je je business model moet gaan verbeteren of vernieuwen. Maar hoe doe je dat dan?
Gestructureerd chaotisch
Op basis van een aantal bewezen technieken, zoals design thinking en validated learning, is een drie-stappenmodel ontwikkeld waarmee de kans op succesvolle business model innovatie vergroot wordt. Hoewel het inhoudelijk resultaat van een innovatietraject lastig te voorspellen is, kan het proces zelf daarentegen wel goed gemanaged worden. Onderzoek toont dan ook aan dat de kans op succesvolle innovatie groter is naarmate het innovatieproces beter gestuurd wordt. De drie stappen combineren creatieve vrijheid met een gestructureerd innovatie proces.
Stap 1: Verkennen
In de verkennende fase ga je kijken waar je nu staat met je organisatie en zoek je vanuit verschillende invalshoeken naar nieuwe kansen. Dit kan zijn door vanuit je mensen en middelen te zoeken naar nieuwe manieren om waarde te genereren. Of inspelen op technologische of maatschappelijke ontwikkelingen in je omgeving. Doel is om een zo breed mogelijk palet aan ideeën te genereren waardoor de kans dat je een nieuw onderscheidend business model vindt, zo groot mogelijk wordt.
Stap 2: Experimenteren
Om uit al die opties die je nu gegenereerd hebt, de juiste te vinden, zal je moeten gaan experimenteren. Elke optie is gebaseerd op een aantal aannames. Met experimenteren leer je welke aannames juist zijn en welke niet. Experimenteren doe je dan ook zoveel mogelijk samen met je (nieuwe) klanten, medewerkers en zakenpartners. Hierdoor krijg je niet alleen waardevolle terugkoppeling vanuit je omgeving, ook ben je al bezig met het creëren van draagvlak voor de veranderingen die komen gaan. Een goed voorbeeld hiervan is Spotify.
Stap 3: Implementeren
Wanneer duidelijk is welk nieuwe business model het beste bij je past, dan kan deze verankerd worden in je organisatie. Op basis van het verschil tussen het nieuwe en het bestaande model wordt er een veranderstrategie bepaald. Het nieuwe model kan het oude vervangen maar het is ook mogelijk om meerdere modellen naast elkaar te gebruiken. Soms is het handig om een nieuwe organisatie in te richten wanneer beide modellen te weinig synergie vertonen. De aandacht kan nu uitgaan naar het laten groeien van de business.
Drie stappen naar succes
Met deze drie stappen is het mogelijk om op een gestructureerde en beheerste manier een business model te verbeteren of te vernieuwen. Door het vroegtijdig betrekken van de uitvoerenden en het vroegtijdig toetsen op de markt, is de kans op een succesvol business model innovatie traject het grootst.